การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกของประชาชนในตำบลแม่สาย อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย

Abstract

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณามีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาพฤติกรรมการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก และปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก รวมทั้งปัจจัยที่ร่วมกันทำนายพฤติกรรมการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออกของประชาชนในตำบลแม่สาย อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย กลุ่มตัวอย่าง เป็นหัวหน้าครัวเรือน หรือตัวแทนหัวหน้าครัวเรือน จำนวน 280 คน โดยวิธิสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้รวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามที่สร้างขึ้นมาตามกรอบแนวคิด PRECEDE Framework ของกรีน และครูเตอร์ (Green & Kreuter, 1999) ประกอบด้วย ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ ปัจจัยเสริม วิเคราะห์ข้อมูลหาความสัมพันธ์ระหว่าง ตัวแปรกับพฤติกรรมการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก โดยใช้สถิติ t-test, ANOVA, carrelation และ Multiple regression analysis ผลการศึกษาพบว่า ประชาชนมีพฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกอยู่ในระดับมาก ร้อยละ 85.4 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออกของประชาชนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<0.01) มี 3 ตัวแปร ได้แก่ 1) ความเพียงพอของทรัพยากรในการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก (x1) 2) ทักษะการใช้ทรัพยากรในการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก (x2) 3) การได้รับสนับสนุนกระตุ้นเตือนจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข อาสาสมัครสาธารณสุขและบุคคลที่ใกล้ชิดเกี่ยวกับการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก (x3) สมการในการทํานายพฤติกรรมการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออกของประชาชนในตำบลแม่สาย อําเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย คือ Y = 6.962 + 0.278(x1) + 0.430(x2) + 0.435(x3) และสามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออกของประชาชนได้ร้อยละ 69.9 (R2 = 0.699) ดังนั้น รูปแบบการดำเนินงานป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก จึงควรมุ่งเน้นการสนับสนุนหรือกระตุ้นเตือนเกี่ยวกับการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก โดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุขหรืออาสาสมัครสาธารณสุข รวมถึงส่งเสริมการมีทักษะในการใช้ทรัพยากรป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออกที่ถูกต้องให้แก่ประชาชน และสนับสนุนทรัพยากรในการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออกให้เพียงพอในการป้องกัน